Poznaj pierwszy w Polsce planowany rezerwat dla dzikich zapylaczy

48 cennych gatunków zapylaczy

Duży odsetek cennych gatunków pszczół i motyli świadczy o wartości przyrodniczej miejsca.

Ziemne gniazda

Teren z lessowymi wałami jest szczególnie atrakcyjny dla żądłówek gniazdujących w ziemi.

Działania konserwatorskie

Teren wymaga monitoringu i powstrzymywania naturalnej sukcesji, czyli presji drzew oraz IGO na łąkę.

Współpraca

Bez wielostronnego zaangażowania nie doszlibyśmy do tego momentu. Pszczoły potrzebują uwagi wielu osób, w tym lokalnej społeczności.

Wyjątkowe miejsce na mapie Polski

Duża bioróżnorodność

Społeczna inwentaryzacja, przeprowadzona pod przewodnictwem prof. Jacka Wendzonki, ujawniła 234 gatunki zapylaczy, pośród których zidentyfikowano 48 cennych gatunków żądłówek oraz motyli, czyli objętych ochroną ścisłą lub częściową, znajdujących się na czerwonych listach i w czerwonej księdze czy w dyrektywach siedliskowych.

W ogólnej puli zapylaczy znajduje się 51 gatunków motyli dziennych oraz 183 gatunków żądłówek, w tym 111 gatunków pszczół. To różnorodność gatunków porównywalna z dużo większymi obszarami chronionymi, bo rezerwat zajmie zaledwie 13 ha.

Charakter siedliska zapylaczy

Nasłonecznione nasypy z miękkiego, pylastego lessu tworzą dogodne środowisko życia dla żądłówek gniazdujących w ziemi. W takiej glebie łatwo drążyć tunele i nie osypuje się jak piasek. Ukształtowanie terenu z dużą nachyloną stromo powierzchnią także sprzyja gniazdowaniu.

Nie bez znaczenia dla bogactwa zapylaczy jest zróżnicowana baza pokarmowa, kwitnąca o różnych porach roku. Murawy napiaskowe, w tym charakterystyczną smółkę pospolitą, uzupełnia roślinność terenów wilgotnych. Obecność wierzb oraz śliwy tarniny zapewnia zapylaczom pokarm wczesną wiosną.

Utrzymanie siedliska

Dawna strzelnica zyskała swój charakter dzięki działaniom ludzkim. Objęcie terenu ochroną umożliwi zatrzymanie naturalnej sukcesji drzew i zadbanie o utrzymanie charakteru łąki o ciepłej glebie.

Piaskowe nasypy, stanowiące dom pszczół, należy regularnie kosić. Nasypy porośnięte drzewami i krzakami oczyściliśmy z pomocą wolontariuszy. Wycięliśmy także nawłoć kanadyjską, która zaburza ekosystem, zabierając cenny, rodzimy pokarm dzikim pszczołom. Aby powstrzymać jej inwazję będziemy powtarzać koszenie.

Społeczne wsparcie dla rezerwatu

Chcemy, by ochrona cennych owadów angażowała społeczność Łukowa. Najważniejsze działania związane z ochroną planowanego rezerwatu polegają właśnie na zwiększeniu świadomości lokalnej społeczności i zmianie nawyków – przede wszystkim teren nie może być rozjeżdżany przez rowerzystów, a tym bardziej quady.

Podjęliśmy współpracę z Urzędem Miasta Łuków w celu wsparcia czynnej ochrony powstającego rezerwatu. Chcemy łączyć działania w terenie z edukacją, aby mieszkańcy czuli odpowiedzialność za dobrostan łukowskich pszczół i rozumieli istotę ochrony.

Praca zespołowa dla powstania rezerwatu

W proces powstawania użytku ekologicznego zaangażowanych było wiele osób. Dzięki inicjatywie Przemka Laskowskiego o miejscu dowiedzieli się naukowcy, przyrodniczki i społecznicy, a następnie utworzono grupę nieformalną, którą koordynował Mikołaj Siemaszko (dziś Fundacja Zielona Mrówka). Od początku siedlisko dzikich pszczół monitorowała Kasia Rosiak-Stepa z dzicyzapylacze.pl . Pierwsze inwentaryzacje przyrodnicze przeprowadzone zostały społecznie pod przewodnictwem prof. Jacka Wendzonki.

Inicjatywa dotycząca ustanowienia rezerwatu wyszła ze strony Fundacji Zielona Mrówka. Porozumienie z Miastem Łuków nie byłoby możliwe bez pracy i zaangażowania wielu osób i podmiotów, które udowadniały wartość terenu od kilku już lat.